Begeleiding

Licht tot matig alcoholgebruik heeft op middelbare en hoge leeftijd waarschijnlijk een gunstig effect op het hart- en vaatstelsel. Op jeugdige leeftijd heeft die werking geen betekenis. Voor het alcoholgebruik in deze levensfase geldt daarom de stelregel: hoe later en hoe minder, des te beter. Sturing en structurering vanuit de omgeving kunnen hierbij helpen. Zowel belangrijke volwassenen in de omgeving van de jongeren als de beleidmakende overheid hebben daarbij een rol (Berg & Schoemaker, 2010).
• Ouders die zichzelf beperkingen opleggen in hun alcoholgebruik en die hun jonge kinderen alcoholgebruik verbieden, verhogen daarmee effectief de leeftijd waarop hun kinderen met alcohol kennis maken.
• Onderzoek in de Verenigde Staten van Amerika heeft uitgewezen dat met het optrekken van de leeftijdsgrens voor het kopen van alcohol naar 21 jaar niet alleen alcoholgebruik onder de 21 jaar maar ook in de periode van 21 tot 25 jaar wordt tegengegaan. Het optrekken van de leeftijdsgrens had aanmerkelijke vermindering van verkeersongevallen waarbij adolescenten betrokken waren tot gevolg (Brown et al., 2008).
• De Alcohol Policy Index (alcoholbeleidsmeter) is een maat voor de alcoholwerende maatregelen die in een land worden genomen. Hoe hoger de index (maximum is 100), des te meer maatregelen zijn in een land genomen en des te geringer is het alcoholgebruik. In 2007 stond de Nederlandse API op 34 (Brandt et al., 2007). Er valt in ons land dus nog veel te doen.
• Behandelingen van alcohol misbruikende jongeren hebben de reputatie niet meer dan een gering effect te hebben, maar daarover ontbreken exacte gegevens (Brown et al., 2008). Jeugdige gebruikers van alcohol en van andere genotmiddelen lijken meer geneigd te zijn tot reacties van schaamte (een negatieve emotie over jezelf als – waardeloze – persoon) dan van schuld (een negatieve emotie over een door jezelf gemaakte fout). Interventies gericht op vermindering van schaamte zouden effectief kunnen zijn voor genezen van overmatig alcoholgebruik (Dearing et al., 2005). Hulpverleners hebben grotere kans de – vaak in nood verkerende – alcohol misbruikende jongere te bereiken wanneer zij zich houden aan een zestal richtlijnen, samengevat als “FRAMES”:
1. Feedback (terugkoppeling): geef overzichtelijke, op deze jongere toegesneden informatie over de gevaren en schade van alcohol
2. Responsibility (verantwoordelijkheid): benadruk dat de jongere zelf de verantwoordelijkheid heeft voor verandering
3. Advice (advies): geef een duidelijk advies aan de jongere met een concreet voorstel tot verandering van zijn drinkgedrag
4. Menu: maak samen een lijst van mogelijke manieren om het ongewenste gedrag te veranderen
5. Empathie (invoelen): bespreek dit alles niet belerend, maar de persoon aanvoelend
6. Self-efficacy (zelfwerkzaamheid): leg je toe op vergroten van het vertrouwen van de jongere in zijn eigen kracht om zijn gedrag te veranderen.
(In: McArdle, 2008).